Po objęciu stanowiska dyrektorki Szkoły, na półce w kancelaryjnej szafie, odnalazłam stary zeszyt w twardej oprawie, o niespotykanym dzisiaj formacie. Jego pożółkłe karty świadczyły, że pochodzi sprzed wielu lat. Otworzyłam pierwszą stronę na której widniał napis:
 
          "Kronika szkoły ludowej 1-klasowej od jej założenia, tj. od roku 1910 "

Trzymałam w ręku dokument, który miał prawie 90 lat. Jego lektura dostarczyła mi wiedzy na temat placówki, którą kieruję od 1996 roku.

    Poniżej przedstawiam najważniejsze daty związane z rozwojem krośnickiej Szkoły.


10 grudnia 1910 r.                                               - założenie 1- klasowej szkoły ludowej.

Od 16 grudnia 1910 roku do 10 maja 1911 roku - pierwszy rok szkolny.

Lata 30- te XX wieku-                                           -  stopniowo powstaje 4- klasowa 
                                                                              szkoła.

Od roku 1946 do 1948                                        -  remont szkoły po zniszczeniach
                                                                               wojennych wykonany przez 
                                                                               mieszkańców Krośnicy i kierownika 
                                                                               Włodzimierza Kotowicza.

Rok szkolny 1949/ 1950                                      - krośnicka placówka staje się pełną
                                                                              siedmioklasową placówką, a w roku
                                                                              1967/ 1968 ośmioklasową szkołą ze
                                                                              163 uczniami.

Rok szkolny 1972/ 1973                                      - pierwszy uroczysty dzwonek
                                                                              w szkole o dzisiejszym kształcie.
                                                                              Dobudowane zostało dodatkowe
                                                                              skrzydło budynku dzięki staraniom
                                                                              ówczesnej dyrektor Marii Gąsior.

1 czerwca 2001 roku                                            - nadanie szkole imienia
                                                                              Jana Brzechwy.     

 Przez stulecie

Historia Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Krośnicy znana jest dzięki kronice założonej w 1910 roku   i prowadzonej przez pierwszych nauczycieli i kolejnych kierowników. Dokument ten, to stary zeszyt w twardej oprawie, z  pożółkłymi kartkami,         o niespotykanym współcześnie  formacie, zawierający  bezcenne informacje o dziejach szkoły,  nierozerwalnie związanych z historią wsi Krośnica.

 

      Szkołę pierwotnie usytuowano na miejscu dzisiejszego budynku  gospodarczego. Stanowiła własność gminy Krościenko, natomiast grunt należał do prywatnego właściciela,  Wojciecha Bielawskiego. Drewniany, niewielki domek  składał się z dwóch izb; szkolnej       i pokoju dla nauczyciela.

      Z zapisów pierwszego nauczyciela, Stanisława Druciaka, wynika, że ówczesne władze gminne nie popierały inicjatywy otwarcia szkoły i wniosły  sprzeciw do Ministerstwa Oświaty. Ostatecznie szkoła rozpoczęła działalność,   a nauczyciel został przychylnie przyjęty przez mieszkańców wsi, którzy rozpoczęli regularne posyłanie dzieci na lekcje. Do obsługi szkoły zgodzono stróża W. Bielawskiego za 40R rocznie z obowiązkiem zamiatania codziennie szkoły, ścierania prochu, opalania itp.- zapisał kronikarz.

 

Pierwszy rok szkolny trwał od 16 grudnia 1910 do 10 maja 1911 roku, a następujące po nim wakacje  przedłużono aż do 26 września, zatem nauczyciel, który sporządził pierwszą  notatkę w kronice, kończąc swoją pracę, martwił się, aby następcy nie zdziwił lichy stan nauki, bo przez cztery miesiące zapomną dzieci dużo.

 

W kolejnych latach nauczyciele zmieniali się praktycznie co rok, najczęściej na własną prośbę, przenosili się do pracy w innych placówkach gdyż szkolny budynek znajdował się w tak lichym stanie, że wprost  niemożliwe było w zimie mieszkać,  ściany  zagrzybione, a  robactwo bardzo dokuczliwe.

 W drugiej połowie lat dwudziestych zbudowano na miejscu dzisiejszego obiektu,  murowany, piętrowy budynek  z dwiema izbami szkolnymi, kancelarią, trzema pokojami        i kuchnią dla nauczyciela.

Do budowy,w znacznej mierze, przyczynili się mieszkańcy wsi doceniający wartość własnej szkoły w życiu wspólnoty.

 

W wakacje 1929 roku  przez Krośnicę przejeżdżał ówczesny Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej, Ignacy Mościcki. Kronikarz przedstawił  to  wydarzenie jako wielki dzień dla dziatwy szkolnej i dla całej gminy. Równie ważne dla mieszkańców były coroczne, bardzo uroczyście obchodzone, imieniny Marszałka Józefa Piłsudskiego.

 

W latach 1933- 1939 kronikę szkoły prowadziła Eugenia Wąsowicz. Wspominała      o spustoszeniach dokonanych przez powódź w roku 1934, o wiwatach na cześć przejeżdżających  przez wieś oddziałów Wojska Polskiego,  o prawdopodobnym wybuchu wojny.

 

W okresie II wojny światowej nauka odbywała się nieregularnie gdyż budynek szkolny zajęty był przez wojska niemieckie i przeznaczony na szpital.  Mieszkańcy Krośnicy  wiele ucierpieli od najeźdźcy, a  dodatkowo w ostatnim roku wojny ludność została zdziesiątkowana przez tyfus plamisty i czerwonkę.

 

      Od roku 1946, przez ponad dwadzieścia lat, kierował szkołą i prowadził notatki w kronice -  pamiętany zapewne przez najstarszych mieszkańców Krośnicy-  Włodzimierz Kotowicz.  Rozpoczął pracę w zdewastowanym przez Niemców budynku, pozbawionym nawet okien, praktycznie bez żadnych pomocy naukowych. Pierwszy powojenny rok upłynął  więc na remontach, wykonywanych przy ofiarnej pomocy miejscowej ludności.

W roku 1948 została zburzona i rozebrana stara, drewniana szkoła, a na jej  miejscu postawiono murowany budynek gospodarczy. Uczniowie zostalizaopatrzeni w podręczniki. Frekwencja na lekcjach była bardzo wysoka, co bardzo cieszyło nauczyciela, i, jak napisał, świadczyło o coraz lepszym rozumieniu oświaty dla Polaka.

 

Pełną, siedmioklasową szkołą, z uczącymi w niej trzema nauczycielami, stała się krośnicka placówka w roku 1949. Przeprowadzone zostały pierwsze badania wyników nauczania, które wypadły pozytywnie.

Pod koniec lat czterdziestych,  z inicjatywy mieszkańców, we wsi rozpoczęła działalność Spółdzielnia Samopomocy Chłopskiej, a jej filia- Spółdzielnia Uczniowska- jako czynnik wychowawczy, odegrała znaczącą rolę w uspołecznianiu dzieci .

W roku 1950 wielką sensację stanowił, podarowany przez Ministerstwo Oświaty,  lampowy odbiornik radiowy. Audycjom, z radością i zachwytem, przysłuchiwali się nie tylko uczniowie, ale i uczestnicy kursu wieczorowego oraz starsi  krośniczanie. Kiedy dwa lata później placówka otrzymała globus fizyczny i indukcyjny, mapę Polski i mapę kontynentów,  kronikarz ten fakt odnotował  jako znaczące wydarzenie dla młodzieży.

W roku szkolnym  1950/1951 absolwenci szkoły w liczbie 6 po raz pierwszy zostali przyjęci do Szkoły Zawodowej w Nowym Targu, co z dumą zostało zauważone  przez Włodzimierza Kotowicza i podkreślone jako efekt terminowego zaopatrzenia szkół w podręczniki i ciągłego, stałego dostarczania szkołom pomocy naukowych.

 

Dzieci z sąsiedniej  wsi Hałuszowa, które również dzisiaj uczęszczają do naszej szkoły, po raz pierwszy rozpoczęły naukę w krośnickiej placówce w roku 1953. Wtedy też przyjęto do pracy czwartego nauczyciela, co, według ówczesnego kierownika, bardzo ułatwiło nauczanie.Nie ma już oddziałów łączonych, tej plagi naszego szkolnictwa i można w pełni realizować program nauczania i wychowania- pisał w kronice.

 

Zimą, na przełomie roku 1953 i 1954,  przeszła przez Polskę fala niesłychanie silnych mrozów ,dochodzących do – 40^oC. Skutkiem tego w okresie największego nasilenia mrozów w styczniu i lutym nauka musiała być przerwana.

                                                                            

W  październiku 1957 roku do Polski, jak i do innych  krajów Europy, dotarła  fala grypy azjatyckiej. W Krośnicy chorowali na nią niemal wszyscy mieszkańcy. Nauka, tym razem na polecenie lekarza, znowu musiała być przerwana do czasu wygaśnięcia epidemii. W tym czasie w Związku Radzieckim skonstruowano i wystrzelono w przestrzeń pierwszego sztucznego satelitę Ziemi, który dookoła niej krąży zgodnie z prawami grawitacji. Wynalazek ten, owoc wieloletniej pracy uczonych, jest dowodem jak wielkie postępy poczyniła nauka i technika - zauważył kronikarz. Kilka  lat później,  zaskoczony  i poruszony, pisał o locie  w kosmos Jurija Gagarina i Hermana Titowa.

Ale oprócz wydarzeń wagi światowej dostrzegał również,  jak zmieniała się w tym czasie  Krośnica. Z podziwem odnotował  budowę wielu stylowych, przeważnie piętrowych domów, cieszył się z planów elektryfikacji wsi, z zakupu  dwóch samochodów przez krośniczan. Wspominał, jak dziesięć lat wcześniej, aby dostać się do Nowego Targu, trzeba było jechać pięć godzin furmanką, a w roku 1959 jest już trzydzieści  autobusów kursujących dziennie w jedną stronę.

 

Na początku lata roku 1960, na skutek długotrwałych deszczów, wody górskich rzek oraz Wisły, a nawet uregulowanej Odry, zrobiły wielkie i katastrofalne w skutkach szkody. Powódź spowodowała, że zdecydowano   o ostatecznym zatwierdzeniu projektu budowy zapory wodnej w Czorsztynie na Dunajcu, której  ukończenie przewidywano na rok 1970.

Kronikarz odnotował również fakt otwarcia w roku 1961, jako jednej z pierwszych Szkół Tysiąclecia w powiecie nowotarskim, pięknej i obszernej Szkoły Podstawowejw Tylce. W roku 1965 w krośnickiej szkole  pracowało już sześciu nauczycieli, ponieważ  została uruchomiona klasa ósma.  Nauka odbywała się w trzech budynkach: szkolnym, pomieszczeniu wydzierżawionym w prywatnym domu Stanisława Maciasza i  w  pożydowskiej karczmie.

 

Lata pięćdziesiąte i sześćdziesiąte są przedstawiane w kronice głównie przez pryzmat wydarzeń politycznych, takich, jak: zjazdy partii, akademie ku czci ówczesnych przywódców, itp. Należy żałować, że wydarzenia z życia szkoły w tym okresie potraktowane zostały bardzo lakonicznie.

  Z końcem lat sześćdziesiątych  kierownictwo placówki objęła  Maria Gąsior. Oprócz podniesienia poziomu nauczania i wychowania, głównym celem kierującej szkołą oraz jej małżonka, stała się rozbudowa istniejącego budynku szkolnego. Mieszkańcy wsi                  i uczniowie wykonali wykopy pod fundamenty, zgromadzili kamień, żwir i drewno. Uczniowie pracowali również  przy  układaniu cegieł, porządkowaniu boiska, sprzątaniu pomieszczeń a ich wkład pracy został wyceniony na500 tysięcy ówczesnych złotych.

Pierwszy uroczysty  dzwonek w szkole, której kształt się nie zmienił do dnia dzisiejszego, zabrzmiał w roku 1971,   a już w marcu następnego roku rozpoczęto kapitalny remont starego skrzydła, znowu przy wydatnym udziale mieszkańców Krośnicy, w ilości 271 roboczodniówek.

 

W latach siedemdziesiątych, mimo stale prowadzonych prac remontowych, nauka przebiegała bez zakłóceń. Organizowano wiele imprez i uroczystości, a uczniowie brali udział w licznych konkursach szkolnych i pozaszkolnych.

Ostatni zapis w Kronice dotyczy  roku 1981. Do szkoły uczęszczało wówczas  161 uczniów. Z innych dokumentów szkoły i ustnie uzyskanych  informacji wynika, że pod opieką  harcmistrza Józefa Gąsiora na terenie szkoły bardzo prężnie działał Związek Harcerstwa Polskiego. Drużyny harcerzy uczestniczyły  w ogólnopolskich manewrach  techniczno- obronnych, promowały turystykę krajoznawczą i wykonywały wiele  prac społecznych.

 

          Koniec lat dziewięćdziesiątych  i początek  XXI wieku to  nieustanne starania  władz samorządowych i dyrekcji szkoły o dotrzymanie kroku nowoczesności. Sukcesywnie modernizowane były  szkolne pomieszczenia i wymieniany sprzęt.

          W wyniku kolejnej reformy oświatowej do nowo utworzonego gimnazjum odeszli uczniowie klasy siódmej   i ósmej, a krośnicka placówka stała się jedną      z trzech szkół podstawowych działających na terenie gminy Krościenko nad Dunajcem.

 

1 czerwca 2001 roku  szkoła otrzymała imię Jana Brzechwy. Wybór patrona to trwająca blisko dwa lata  lekcja demokracji i samorządności, którą odbyli uczniowie w poszukiwaniu godnej postaci. Początkowo wytypowano  pięciu kandydatów. Ostatecznym zwycięzcą plebiscytu został poeta,  którego dowcipne, mądre i uczące życiowych prawd wiersze uczniowie poznawali podczas wielu konkursów i prezentacji.

       Podczas uroczystości nadania imienia zabrzmiało premierowe wykonanie hymnu, a  szkoła otrzymała sztandar ufundowany przez Radę Rodziców.  Uczniowie zaprezentowali  program artystyczny, oparty na twórczości patrona oraz udostępnili gościom salę wystawową.

 

 

Szkoła dzisiaj….

 W roku szkolnym 2010/11 uczęszcza do szkoły 132 uczniów, uczy w niej 13 wysoko wykwalifikowanych nauczycieli. Placówka  posiada 10 stanowiskową pracownię komputerową, bogato wyposażoną bibliotekę z centrum multimedialnym, odnowioną świetlicę, wyremontowane zaplecze kuchenne i pomieszczenia administracyjno – biurowe. Wszystkie sale lekcyjne zostały odmalowane przy wydatnej pomocy rodziców. Wykorzystywanie środków audiowizualnych i stosowanie  aktywnych metod nauczania stanowią obecną normę w pracy nauczyciela i ucznia.

 Dzięki ofercie dydaktycznej, dostrzeganiu potencjału intelektualnego drzemiącego w każdym dziecku, zaangażowaniu nauczycieli i współpracy z rodzicami, uczniowie szkoły odnoszą znaczące sukcesy w konkursach, w których można wykazać się wiedzą, jak            i umiejętnościami artystycznymi.

Punktacja sprawdzianów zewnętrznych od wielu lat przewyższająca średnią wyników ogólnopolskich, brak patologii      i wysoki poziom bezpieczeństwa zapewniany uczniom, daje wszystkim podmiotom związanym  ze szkoła poczucie dumy, satysfakcji i motywacji do dalszej pracy.

 

HYMN SZKOŁY

                słowa: Danuta Schabowska

muzyka: Jarosław Schabowski

 

 

 

W szkole imienia Brzechwy Jana

Wesoło może być od rana.

Bo Brzechwa uczy na wesoło,

A jego wiersze też są szkołą!

 

Tego, kto je odczytuje,

Sam nasz patron wychowuje.

Chętnie je recytujemy

I śpiewać o nich będziemy:

 

Jan Brzechwa lisa Witalisa

Przejrzał na wylot i opisał,

Jak placki z sadła i ze śniegu

Piekł dla niedźwiedzi, dla kolegów.

 

Brzechwa dzieciom pokazuje,

Jak się z chytrym współpracuje.

Brzechwa nam przestrogę daje:

Z lisem głodny się nie naje!

 

A nadmiar sprytu Pchły Szachrajki

Stał się przedmiotem innej bajki:

Że oszustw długie, długie pasmo

Pcha ją do zguby- widać jasno.

 

Brzechwa dzieciom o tym pisał

Na przykładzie pchły i lisa;

Brzechwa nie chce, wierzcie mali,

Ludzkiej przebiegłości chwalić!

 

Był ktoś, kto wcale nie proszony

Wygłaszał bzdury, plótł androny,

Historie wciąż dorzucał nowe

Pewnemu panu susząc głowę.

 

Brzechwa dzieciom pokazuje:

Kłamstwo wcale nie przekonuje.

Brzechwa szepcze nam do ucha;

„ Fe, nieładnie! Fe kłamczucha!”.

 

Dlaczego mała samochwała

Zawsze samotna w kącie stała?

Choć może nawet prawda była

W tym, co o sobie wciąż mówiła.

 

Ludzie niechętnie słuchają

Tych, którzy się przechwalają.

Jeśli zalet masz niemało

Nie musisz zostać samochwałą!

 

Lepiej jest, gdy inni chwalą.

Lepiej niech nas inni chwalą!